Tüccarların Fındık Oyunu

Fındık üzerinde oynanan oyunların bitmediğinden şikayet edip duruyoruz ama bunu engellemek için hiçbir çabamız olmuyor.
Aksine spekülatörlerin işine gelecek her hatayı yapıyoruz.
Firmasını İtalyanlara kaptıran Oltan Gıda’nın kurucusu Orhan Oltan, yıllar önce yaptığı bir açıklamada ‘’Fındık 1 lira olmalı’’ demişti.
Ki:
O yıllarda tavan yapan fındık fiyatları 7 liraya kadar yükselmişti.
Fındık fiyatının artmasını bizim tüccarlar istemez.
Avrupalı alıcı hiç istemez.
Oltan’ın bu açıklaması sonrasında fiyatlar aniden dibe vurunca, buna direnen Fiskobirlik, piyasa fiyatının üzerinden ürün alarak, fiyatın yeniden dengelenmesini sağlamıştı.
Buna karşın ‘’Sen misin bunu yapan’’ dercesine TMO’nun piyasalardan fındık toplamasına izin veren bir karar alan Türkiye, Fiskobirlik’i etkisizleştirmişti.
Fiskobirlik etkisini yitirince tüccarların tamamına yakını sevinç naraları atmıştı.
Samsunlu fındık tüccarları o tarihlerde henüz piyasa aktörleri arasında yer almıyordu.
Piyasanın merkezi zaten Hamburg Borsasıdır ama o borsanın fiyat oluşturması, Ordu, Giresun ve Trabzonlu tüccarların piyasadaki alım gücüne ve hareketine göre şekilleniyordu.
Rekoltenin düşük olacağı anlaşılınca bu yaz başında 15-16 lirayı gören fındık, spekülatörlerin bitmez tükenmez piyasa oyunları nedeniyle, bu ay içinde yeniden 11 liraya kadar geriledi.
Fındık hiçbir zaman dalda kalmaz.
Az olsa da toplanıp satılacaktır, çok olsa da.
Dünyada satılan fındığın yüzde 70’ini biz yetiştiriyoruz ama fiyatını yabancılar belirliyor.
Bunu düzeltmek için bazen hamle yapıyor olsak da, piyasanın en önemli aktörlerinden Fiskobirlik’in etkisizleştirilmesi gibi hatalı kararlarla, inisiyatif yine yabancıların eline geçiyor.
Bu gerçeği kabullenip, durumu tersine çevirmediğimiz sürece, davul bizde olsa da, tokmak daima başkasının elinde olacaktır.

*   *  *