TMO'nun Ucuz Ayçiçek Yağı

Kısa adı TMO olan Toprak Mahsulleri Ofisi, ucuz ayçiçeği yağı satmaya başlayınca, satış mağazaları önünde uzun kuyruklar oluşmuştu.

Marketlerde 120-125 lira bandında fiyatlarla satılan 5 litrelik ayçiçeği yağı TMO'nun satış yerlerinde geçen ay itibariyle 99 liradan satışa çıkarılmıştı.

TMO, gıda ürünlerindeki KDV oranının yüzde 8'den, yüzde bire indirilmesi kararının ardından fiyatlarını önce 95 liraya daha sonra da 92,5 liraya kadar çekmişti.

TMO'nun ucuz ayçiçeği yağına talep artınca, Tarım Kredi Kooperatiflerinin tanzim satış mağazaları da önceki gün itibariyle aynı yağı satmaya başladı.

Tarım Kredi Kooperatifleri de, tıpkı TMO gibi fiyatın 92,5 lira olacağını duyurdu.

Tarım Kredi kooperatiflerinde yağ satışının başlamasıyla TMO önündeki kuyrukların azalması bekleniyor.

Ve fakat.

Gerek TMO ve gerekse Tarım Kredi Kooperatifleri Birliği piyasanın çok altında ucuz satışını daha ne kadar sürdürecek merak ediyorum doğrusu.

Ürün ithal biliyorsunuz.

TMO, piyasaya sürdüğü bu ürünü kilosuna 19,5 lira ödeyerek olarak dışarıdan satın alıyor.

Üstelik ürün ham yağ olarak ülkemize geliyor..

Hiç bir ürün ham olarak piyasaya sürülemeyeceği gibi ülkemize ham yağ olarak gelen bu ürün de işlendikten sonra ancak piyasaya sürülebiliyor.

Bunun da bir maliyeti oluyor haliyle.

Uzmanlar, ham yağı piyasaya sürmeden önce işlerken yüzde 15 oranında masraf yapanın da, bu masrafı yüzde 10 dolayında tutabilenlerinde olduğunu ancak maliyeti yüzde 10'un altında tutabilen bir işletmenin olamayacağını iddia ediyorlar.

Fabrikadan çıkan ürünün piyasaya sürülmesi sırasında ayrıca yüzde 2 ila, yüzde2,5 oranında nakliye masrafı olacağını da belirtiyorlar.

Bütün bunları göz önünde bulunduracak olursak, bir litre ayçiçeği yağının piyasaya çıkarken maliyeti 22,5 lira dolayında oluyor.

Netice itibariyle 5 litrelik ayçiçeği yağının, piyasa maliyetin 112,5 liranın altına düşme ihtimali bulunmuyor.

Bu fiyatın, gerek üreten için ve gerekse satan için kar marjı hesaplanmadan ortaya çıkan fiyat olduğunu da belirmek gerekiyor haliyle.

TMO’nun, 5 litrelik yağı 92,5 liradan sattığını yukarıda da belirmiştik biliyorsunuz.

Maliyetinin 20 lira daha ucuzuna yani.

Halk ekmek büfeleri önünde ucuz ekmek için kuyrukta bekleyen vatandaşlar için 5 litrelik yağın 20 lira daha ucuza satılması iyi bir şey elbette.

Arada oluşacak bu farkın sübvanse edilerek hazineden karşılanacak olmasıyla oluşacak farkın, vatandaşlar tarafından ödenecek olmasına da karşı çıkmam.

Ve fakat.

Şunu sorma hakkını da kendimde bulurum.

Piyasaya ucuz yağ sürülürken, bir ürün için hatırladığımız sübvansiyonları, ülkemiz tarımını yeniden canlandırmak adına neden uygulamaya koymayı düşünemiyoruz?

Üretiminde lider olduğumuz fındığın piyasasını TMO’ya verdik biliyorsunuz.

Bunu uygulamayı, TMO’nun piyasa yapıcısı olması için başlatmıştı hükümetimiz.

Ve fakat.

TMO FİSKOBİRLİK gibi fındıkta piyasa yapıcısı bir kurum olamadı maalesef.

Ucuz yağ satmaya başlayan TMO’nun bu ürün için de piyasa yapıcı bir kurum olmasını beklemiyorum.

Kimsenin beklediğini de sanmıyorum.

Demem o ki;

Ham olarak ithal ettiğimiz yağı işleyip piyasaya maliyetinin altında sürerken dolaylı da olsa bu ürünü sübvanse edebiliyorsak.

Kendi üreticimize destek vererek, ayçiçeğini daha ucuza mal edemez miyiz?

Ne dersiniz.