Samsun'un Halleri (şehir Efsaneleri)

SAMSUN’UN HALLERİ (ŞEHİR EFSANELERİ)

Samsun ile ilgili gerçek verileri incelediğimizde önümüze görmediğimiz, görmek istemediğimiz yeni bir Samsun profili ortaya çıkıyor.

Görünen o ki; “Samsun, uzunca bir süre oluşturulan algılar ve şehir efsaneleri” ile ilerlemiş.

Hal böyle olunca sosyal ve ekonomik verileri incelediğimizde şehir için birçok algının ve şehir efsanesinin de yanlış olduğunu öğreniyoruz.

Şimdi bu şehir efsanelerine gir göz atalım!..

EFSANE #1 : “SAMSUN’DA KURU PARA ÇOK!..”

Bu eskiden beri söylenir. Hatta bir ara nerede bir bankacı görsek “Samsun’da bankalarda çok mevduat/para varmış! Öylem mi?” diye sorardık.

Geriye dönük verilere bakıldığında böyle olmadığını görüyoruz.

Samsun iller sıralamasında “toplam mevduat”ta, 2013 verilerine göre 19. Sırada

“Tasarruf mevduatı”nda ise 17. Sırada. Sadece referans olarak Samsun’un nüfus bakımından 16. Olduğundan yola çıkarak mevduat konusundaki konumu olması gerekenden de aşağıda.

Böylece “Samsun’da İnsanların bankalarda parası çok” efsanesi çökmüş oluyor.

EFSANE #2 : “DEVLET SAMSUN’A ÇOK YATIRIM YAPTI/YAPIYOR!..”

Kamu yatırımları noktasında Samsun, 1999-2004 yılları arasında iller sıralamasında 20-23. Sıra arasında sürekli girmiş gelmiş.

2005-2007 yılları arasında 12-14. Sıralarda

2008-2010 yılları arasında 6-8. Sıralarda

2011-2013 yılları arasında ise 21-24. Sıra aralığında kalmış.

2013 yılı Kamu yatırımları na göre iller sıralamasında 24. olan Samsun,

“Kişi Başına Kamu Yatırımında” 256 TL ile 63. Sırada yer alıyor.

Böylece “Samsun’a devlet yatırımlarının artması” için en azından 2008-2010 yılları arasındaki sıralamamızı yakalamamız gerekiyor.

EFSANE #3 : “SAMSUN GELİŞMİŞ BİR ŞEHİR”

Verilere göre öyle satır aralarında, konuşmalarda, oluşturulan algılardaki gibi Samsun sosyo-ekonomik verilere göre çok gelişmiş bir şehir değil.

“Samsun modern ve güzel bir şehirdir.” bu doğrudur ve yürekten inanıyoruz.

Bunu söylerken gurur duyuyoruz ama bazı gerçekleri de konuşmamız, dile getirmemiz gerek.

Benim dilim varmıyor ama maalesef “Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi” (SEGE) verilerine göre “Gelişmiş bir şehir değiliz.”

Bu sorun bugünün sorunu da değil. 1996 yılında her ne kadar farklı kriterlere göre değerlendirilmiş olsa da 76 il arasında SEGE verilerine göre 35. Sırada olan Samsun, bugün 81 il arasında 33. Sıradadır.

17 yılda 2 sıra yükselebilmişiz.

33. sıranın savunulacak hiçbir tarafı yok. Özellikle şehrin, tarihi, konumu, tarım alanları, limanları ve diğer potansiyellerine bakıldığında sıralamadaki yeri kesinlikle kabul edilemez.

Mesela aramızda tatlı bir rekabetin olduğu ve Samsun mu gelişmiş? Trabzon mu? Sorusunun cevabı da aslında bu verilerin içerisinde saklı.

Trabzon SEGE verilerine göre Samsun’un 2 sıra önünde ve 31. Sırada.

32.sırada Karaman, 34. sırada Rize, 35. sırada Düzce yer alıyor…

Böylece “Samsun modern ve güzel bir şehirdir”, “Gelişim potansiyeli çok yüksek” diyebiliriz ama “Sosyal ve Ekonomik olarak gelişmiş bir şehiriz” demek için biraz daha gayret göstermemiz, tek haneli rakamları hedef olarak koymamız gerek.

***

Bu rakamları ve yorumları Samsun’u hak ettiği yerde görmek, algılar ve şehir efsaneleri yerine gerçek verilerle yorumlayabilmek adına sizlerle paylaşıyorum.

Bu bilgiler devler sırrı da değil. Devletin kurumlarından derlenmiş bilgiler. İsteyen herkes daha detaylı bilgilere de ulaşabilir.

Samsun’u seven, Samsun’a inanan, Samsun’dan başka gidecek bir yeri olmayan bir birey olarak;

Umarım kısa sürede hızla gelişen, adına, konumuna, Samsunlu’ya ve tarihine yakışır bir Samsun’u çok daha iyi yerlerde görür ve yaşarız.

Hüseyin KURT