Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’nun “Sezaryen fıtratta yok” şeklindeki fetvası basına yansıyınca, “Sağlık Bakanının görevi kadınların nasıl doğurması gerektiğini söylemek midir, yoksa nasıl yaşatılması gerektiğiyle uğraşmak mı?” diye sordum kendime.
Ve hemen Kızılay Başkanı Mustafa Keskin’i arayarak “TÜRKÖK projesi başladı mı?” diye sordum.
Zira kemik iliği nakli için 835 kişi yaşama yeniden “Merhaba” diyebilmek için TÜRKÖK Projesini bekliyor.
Proje ise Bakan onayını.
Mustafa Keskin o onayın geldiğini ve projenin başladığını belirterek beni Kızılay’ın Orta Karadeniz Bölgesi Kan Merkezi Müdürü Dr. Muhsin Yıldırım’la görüştürdü. Dün Kızılay’ın Kurupelit’teki Kan Merkezindeydim. Burada Uzman Erdal Ayar tarafından verilen brifingle proje hakkında detaylı bir şekilde bilgilendirildim.
TÜRKÖK Projesi nedir?
Sağlık Bakanlığı ve Kızılay’ın işbirliği ile gönüllü bağışçılardan alınacak kan örnekleriyle Kök Hücre oluşturularak elde edilecek kemik iliği için kurulan bir bilgi bankası projesidir.
Kızılay TÜRKÖK için bir afiş hazırlamış.
Afişteki fotoğraf çok anlamlı ama “Onun Tek Şansı Belki Sensin” şeklindeki slogan daha da etkileyici.
Dr. Muhsin Yıldırdım ülkemizde 50 milyon dolayında potansiyel bağışçı bulunduğunu ama 5 milyon kişinin bile kan bağışında bulunması halinde ülkemizdeki kan ihtiyacının kolayca karşılanabileceğini söylüyor.
‘Kan Pıhtısından’ yaratıldığımıza inanan bir dinin mensupları olarak bir damla kanın bir hayat kurtarmak için yeterli olduğunu bile bile kan vermek için gönüllü bir millet değiliz ne yazık ki.
Almanya’da yaklaşık 6 milyon kişi gönüllü bağışçıyken, bizde ise sadece 38 bin 175 kişi gönüllü bağışçı olmuş
Dünyada gönüllü bağışçı sayısının 24 milyon dolayında olduğu biliniyor. Ülkemizde nakil bekleyen 835 kişiye bu 24 milyon kişi tarafından bağışlanan kan arasından bile henüz uygun doku bulunamamış.
Bu istatistiki bilginin bile kan bağışlamanın ne kadar önemli olduğunu anlatmaya yeteceğini düşünüyorum.
KÖK HÜCRE ELDE ETMEK ÇOK BASİT
Bir insandan kök hücre yöntemiyle kemik iliği üç farklı yöntemle elde ediliyor. Bilinen yöntemlerden birisi Leğen Kemiğinden iğne yardımıyla alınandır.
Bir diğer yöntem ise göbek bağından alınan kandan üretilen iliktir ama bu yöntem maliyetli olduğu için çok az kişi tarafından tercih ediliyor.
Son yıllarda geliştirilen ‘Periferik’ denilen yöntemin ilik teminindeki en kolay ve maliyetsiz yöntem olduğu biliniyor.
Bunun için bağışçı olmanız ve bir tüp kanı bağışlamanız yetiyor.
Kronik ve bulaşıcı bir hastalığınız yok ise ‘Gönüllü Bağışçı’ olmanız halinde hastanelerde tahlil yaptırır gibi Kızılay’a verdiğiniz bir tüp kan, doku ayrıştırılması yapıldıktan sonra TÜRKÖK’ün bilgi bankasında güvenle ve kilit altında saklanıyor.
Dokunuzun dünyanın herhangi bir yerindeki bir hastaya uyuması halinde Kızılay size bir kez daha gönüllü olup olmayacağınızı soruyor. Gönüllü ilseniz size önce kandaki kök hücre sayısının artmasını sağlayacak bir aşı yapılıyor ve 2-3 saat süre ile sizden kemik iliği için yetecek kan alınıyor.
BİRİSİ İÇİN KAHRAMAN OLMAK
Kızılay’ın afişindeki gibi bir kanser hastası için belki son umut sen olabilirsin ama hastanede tahlil yaptırır gibi vereceğin bir tüp kanla gönüllü bağışçı olarak bir insan için kahraman olmaktan daha büyük bir onurun da var olacağına inanmıyorum.
Sahi birisi için kahraman olmak istemez misiniz?