Fındık Üreticisinin Hayal Kırıklığı

Fındık alım fiyatları Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından geçtiğimiz günlerde açıklanmıştı biliyorsunuz.

Buna göre, Giresun kalite fındık için kilogram başına 27 lira, Levant kalite fındık için kilogram başına 26,5 lira ödenecekti.

Yeni sezon ürünleri pazara inmeye başladı.

Ve fakat.

Fiyatlar, Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan fiyat düzeyine henüz ulaşmadı.

Bazı sitelerde Giresun kalite fındığın 23 lira ile 26 lira arasında işlem gördüğü yazılıyorsa da, dün sabah görüştüğüm, Giresun'un Tirebolu ilçesindeki bir üretici, henüz  26 liralık fiyat teklifi almadıklarını söylüyordu.

Geçen hafta içinde fiyatların 25 lira 25 kuruşa kadar çıktığını ama bu hafta itibariyle piyasada fiyatların yeniden 25 liraya gerilediğini belirten üretici, 26 liralı teklif geldiği anda ürününü satmaya hazır olduğunu da dile getiriyordu.

Ordu piyasalarında da en düşük fiyat 23, en yüksek fiyat 25 lira olarak dillendiriliyor olsa bile, 25 liralık teklif gören bir üretici var mı bilmiyorum.

Olacağını da sanmam ayrıca.

Fatsalı Üretici Hazım Baş, ‘'25 liralık teklif alırsam, öpüp başıma koyacağım’’ diyor.

Fındık piyasasındaki en büyük sorun, TMO'nun henüz, geçmişte Fiskobirlik'in ulaştığı 'piyasa yapıcı kurum' özelliğine kavuşamamış olmasıdır.

Geçen sezona dair ürün almayacağını bildiren TMO, henüz bu sezon ne kadar alım yapacağını açıklamadı biliyorsunuz.

Mesela TMO’dan ‘’2021 mahsulü üründen 150 bin ton alacağız’’ şeklinde bir açıklama gelse, piyasa rahatlayacaktır ve fiyat istikrarı da sağlanacaktır.

Piyasayı şu anda en büyük alıcı olan Ferraro belirliyor.

Ferraro geçen hafta Ordu'da, 25 liraya alım yapacağını duyurdu.

Bu açıklamanın piyasayı hareketlendireceği ve fiyatları daha da yukarıya çekeceği düşünülebilir elbette.

Ve fakat.

Her üreticinin ürününü Ferraro'ya satma şansı yok.

Birçok üretici sezona borçlu giriyor.

Misal.

Amele parası olarak 10 bin liraya yakın ödeme yapıyor üreticiler.

Bunun içinde avans almaz zorunda kalıyorlar.

Avansı da, tüccardan alıyorlar haliyle.

Ürününü de bu durumda tüccara vermek zorunda kalıyorlar.

Tüccar da kendisini güvence alında almak adına en az 50 kuruşluk kar koyarak, en yüksek fiyatı 24 lira 50 kuruş olarak uyguluyor.

Ferraro 25 lira açıkladı diye tüccarların da 25 liradan fındık alacağı beklenemez haliyle.

Ki;

Ferraro, fındık ihtiyacının büyük bölümünü daha çok Batı Karadeniz bölgesinden yanı Düzce ve Sakarya illerinden karşılayacaktır.

Çünkü Düzce ve Sakarya'da üretim Karadeniz Bölgesindeki gibi bir ton, iki ton olarak yapılmıyor.

Bu illerde fındık üretimi büyük arazilerde yapıldığı için 50 ton - 100 ton dolayında hasat gerçekleştiren üreticilerin sayısı da artıyor..

Ferraro'nun, ürün ihtiyacını karşılamak amacıyla uyguladığı stratejilerden biri de büyük ölçüde 'kapama tarım' uygulamasıdır.

Kapama tarım uygulaması, Türk tarımının geleceğini teminat altına almak adına iyi ve gerekli bir uygulamadır elbette ancak, bu uygulamanın fındık tarımı için uygun mu?

Bu konuda tereddütlerim var.

Çünkü Ferraro'nun ihtiyacının tamamını bu uygulamayla karşılayacak kadar üreticiyle anlaşması durumunda, umarım ve dilerim öyle olmaz ama bu durum, yerli fındık sanayinin de, yerli fındık ticaretinin de sonunu getirebilir.

Ben de böyle bir durumun oluşmasından korkuyorum açıkçası.