Yazarlar // 8 Ağustos 2023 Salı 08:07
Ragıp GÖKER
Fındık üreticisi, 2023 yılı için fiyat açıklaması bekliyor.
Kemal Kılıçdaroğlu geçen yıl, fındık fiyatının 4 dolar olması gerektiğini söylemiş, bunun üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 30 Temmuz 2022'de fındık fiyatını 3 dolara denk gelen 54 lira olarak açıklamıştı.
Kılıçdaroğlu bu yılın ürünü için de, seçimler öncesi 3 Mayıs günü Ordu mitinginde konuşurken, aynı vaadini tekrarlamış, fındığa 4 dolar karşılığı Türk parası ödeneceğini söylemişti.
2022 yılı fındık piyasasının açıldığı gün olan 30 Temmuz'un üzerinden bir hafta geçti ama hala 2023 yılı ürünü için bir fiyat belirlenmedi.
Lafı eveleyip gevelemenin alemi yok.
Bu durumda açık ne net biçimde soruyorum.
Bu yıl fındık fiyatı ne kadar olacak?
Cumhurbaşkanı, Kılıçdaroğlu'nun restini görüp, ''4 dolar karşılığı 108 lira'' der mi?
108 lira olarak açıklanacak fiyat, geçen yıl açıklanan 54 liralık fiyatı katlamış olacaktır.
Üretici de bu durumda çok memnun olacaktır.
Umarım böyle olur.
Umarım gerçekleşir.
Ve fakat.
''Mümkün mü?'' diye soracak olursanız.
Açık konuşayım.
108 liralık fiyatın olabilirliğini pek mümkün görmüyorum.
Umarım yanılırım ama Kılıçdaroğlu'nun zorlamasına rağmen fındık fiyatı 3 dolar karşılığı olan 81 lirayı geçmeyecektir.
3 dolarlık fiyatla, fındık dalda kalmayacaktır elbette.
Fındık üreticisi 81 liraya da ''Amenna'' diyecektir ama çok da mutlu olmayacaktır.
Önümüzdeki haftadan itibaren sahil kesiminde fındık hasadı başlayacak.
Yüksek kesimlerde ise hasat için 20 Ağustos tarihi beklenecektir.
3 dolarlık fiyatın ''Amenna'' demelerine rağmen, üreticiyi neden çok mutlu etmeyeceğini söyleme nedenine gelince, geçen yıldan bu yana hasat dönemine gelene kadar yapılan harcamalarda yüzde yüze varan fiyat artışları olmasıdır.
Misal, geçen sene yevmiyeler 300-350 lira dolayındaydı.
Terme ve Çarşamba dolaylarında iççi yevmiyeleri 550-600 lira dolaylarında olsa da, Ordu ve Giresun çevresinde 750 lirayı buluyor.
Fatsalı üretici Hazım Baş, 7 dönümlük bahçesi için bu yıl harcayacağı paranın 75 bin lirayı bulacağını söylüyor.
Ordu ve çevresinde bazı sezonlar dönüm başına verim 250 kiloyu bulsa da genelde bir dönümden elde edilen ürün 200 kilo dolayında oluyor.
Hazım Baş'ın, hasat bitene kadar 7 dönüm için harcayacağı para 75 bin lirayı bulacaksa, ürününü 3 dolar karşılığı 81 liradan satsa bile ki, herkes açıklanan fiyattan ürününü satamıyor.
Gerçekçi olmak gerekirse piyasadaki fiyat, fiyat 75 lira dolayında olacaktır.
Hazım Baş, bahçesinden bin 400 kilo ürün alabilirse ve ürününü 75 liradan sattığını varsayarsak bunun karşılığında geliri de 105 bin ila 110 bin lira dolayında olacaktır.
75 bin lira harcadığı gerçeğinden de yola çıkacak olursak, üretici Hazım Baş’ın yıllık kazancı 30-35 bin lira dolayınca kalacaktır.
Bunu da bir yıla böldüğümüzde aylık geliri 2 bin ila 3 bin lira dolayına olacaktır.
Hesap budur.
Fazla söze de gerek yoktur.
Fındık fiyatı 4 doların altına düşmemelidir.