Fındık Dalda Kalmasın

Yazarlar // 18 Ağustos 2022 Perşembe 19:45

Ragıp GÖKER

Fındığın bölgemizin en önemli geçim kaynaklarından biri oldu biliniyor, be nedenle bugünkü köşe konumuz bugün fındık üzerine olacaktır.

Ve fakat.

Bugünkü konumuza geçmeden önce dün bu köşedeki ''Samsun'un yazlık sinemaları'' başlıklı yazı için Bahar Demirbaş Tural adlı okurumuzdan gelen bir uyarı nedeniyle düzeltme yapmak isterim.

Açık hava sinema günleri etkinliğin sadece İlkadım Belediyesine özgü bir etkinlik olduğunu yazmıştım ama durum tam olarak öyle değilmiş.

Meğer Atakum Belediyesi de benzer bir etkinliği sürdürüyormuş.

Atakum sahilindeki Çamlık plajının olduğu yerde de geceleri açık hava da film gösteriliyormuş.

Atakum Belediyesi ile Çamlık plajının işletmecilerine de bu etkinlikleri nedeniyle teşekkür ederken, dünkü yazıdaki ihmalim nedeniyle özrümü de belirttikten sonra konumuz olan ''Fındık dalda kalmasın'' yazısına dönelim.

Fındık piyasası Cumhurbaşkanı tarafından Giresun kalite için 54 ve levant kalite için de 52 lira olarak açıklanmıştı biliyorsunuz.

Geçen yılın ürününe göre yüzde yüze varan artış, birçok üretici tarafından memnuniyetle karşılanmıştı.

Erken hasat yapanlara rağmen yeni sezona ait ürünün pazara indiğini söyleyemeyiz ama açıklanan 54 liranın geçen yıldan elde kalan ürünün piyasasını da etkilemesi beklenir.

Ve fakat.

Önceki gün Fatsa'dan mesaj atan bir okurum ''Fındık 39 lira'' diye yazınca şaşırdım açıkçası.

Küçük bir araştırma yapmak amacıyla Trabzon Ticaret Borsası'nın internet sitesindeki verilere göz attım.

Borsada TMO'nun fiyatları 51-53 lira bandında olduğu belirtilirken, halen Mart ayı verileri duruyor olsa da, serbest piyasadaki fındık fiyatının 36,5 - 39 liradan işlem gördüğü yazılıydı.

Buna karşın Ordu'da eski sezon ürün ise 43 liradan işlem görüyordu.

Ordu piyasasına göre, önceki sezondan kalan ürününün 43 lirada kalacağı anlaşılıyor ama yeni sezon ürün Cumhurbaşkanı'nın açıkladığı fiyatlara ulaşacak mı?

Şimdi herkes bunu merak ediyor.

Trabzon TB tarafından TMO’nun geçen sezon ürününü 51-53 liradan fındık aldığı ileri sürülürken, TMO'nun internet sitesinde yeni sezon ürünle ilgili bir fiyat açıklamasına rastlamadım ancak bununla birlikte, kaç liraya alırsa alsın TMO’nun piyasa yapıcı olamayacağına inanıyorum.

TMO'nun bir FİSKOBİRLİK olmadığını biliyorum zira.

Bu yılın piyasa yapıcısı, en büyük alıcı olan FERRARO olacaktır.

Firmanın bu yılki ürüne, Trabzon'da 48 liradan fiyat vereceği konuşulurken, Ordu piyasasında şirketin vereceği fiyatın 45 liranın üzerine çıkmayacağı tahmin ediliyor.

Şirketlerin fiyat açıklamayacağını bende biliyorum elbette ama şirketin kaç liradan fındık alacağına dair bir kararı olacaktır ve o karar da, piyasayı oluşturacaktır.

Serbest piyasadaki fiyat da, şirketin vereceği fiyatın bir lira altında kalacaktır.

Demem o ki;

2022 yılı ürün için kimse 52-54 lira arasında bir fiyat beklemiyor.

En azından şimdilik.

Bu durum da bölgeyi bir oy deposu olarak gören AK Parti'ye zarar verecektir, bu nedenle hükümet piyasada fiyatların 50 liranın altına düşmemesi için gereken önlemleri alır mı, onu da bilmiyorum.

Serbest piyasada fındık fiyatlarını düşürecek diğer bir unsur da finansman kaynaklarıyla ilgilidir.

Çünkü bankaların kredi verme konusunda çok da istekli olmadıkları biliniyor.

Finansman kaynağı bulunsa bile maliyeti çok yüksek olacaktır.

Piyasanın durumu özetle böyle.

Üreticinin de sorunları var elbette.

Ordu Valiliği, bu yıl için uygulanacak yevmiye miktarını 260 lira olarak açıkladı ama kimse 300 liranın altındaki bir yevmiyeyi kabul etmiyor.

Bunun yanı sıra, Dayıbaşı iki yevmiye en az 600 lira yani.

Çuvalcı da 600 lira alıyor.

Patozların günlük kirası ise bin lira.

İşçileri taşıyacak minibüsler de günlük bin liranın altında düşmüyor.

Bir üretici 14 bin 400 lira yevmiye, bin lira patoz ve bin lirada işçilerin taşınmasına vermek üzere 16 bin 400 lira harcamış ama bir ton ürünü ancak toplayabilmiş.

Ürününü 43 liradan satsa bile 43 bin lira alacak..

Buna gübre ve mazot ile şıvga (bahçenin temizlenmesi) için harcananları da eklersek üreticinin eline geçecek para 20 bin lirayı geçmeyecektir.

Bu hesap ortadayken fiyatların 50 liranın altına düşmesi durumunda üretici para kazanamayacaktır.

Fındık dalda kalmaz elbette ancak, bölgedeki üreticileri de çok mutlu etmeyecektir.