BAŞKANLIK SİSTEMİ ve DEMOKRASİ SINAVI
Ülkelerin demokrasi durumlarını farklı değerlendirme kategorilerinde ölçülerek elde edilen verilerden oluşturulan sıralama…
Bu değerlendirme kriterleri arasında; özgür ve adil seçim, vatandaş özgürlükleri, devlet fonksiyonları, politik katılım, politik kültür kategorilerinde değerlendiriliyor…
Farklı sıralama ve formüller de kullanılıyor.
Örneğin; demokrasi kalitesi hesaplamalarında, özgürlükler ve siyasal sistemin diğer özelliklerinin yanı sıra siyasi olmayan performans değerleri de var.
“Demokrasi Sıralama Derneği”nin verilerine göre;
2012-2013 yılı verilerine baktığımızda sırasıyla demokrasi endeksi en yüksek olan 10 ülke; Norveç, İsviçre, İsveç, Finlandiya, Danimarka, Hollanda, Yeni Zelanda, Almanya ve İrlanda geliyor.
Endeksi en düşük 10 ülke ise; Suriye, Yemen, Fildişi Sahili, Pakistan, Togo, Bahreyn, Çin, Mısır, Nijerya ve Gine gibi ülkeler…
Bizim durumumuz bu sıralamaya göre çok iç açıcı değil…
Türkiye ’nin yeri ise, Arnavutluk, Bolivya, Nikaragua ve Tayland’ın ardından 53,6 puan ile 64. Sırada…
Türkiye’nin peşinden; Endonezya ve Senegal gibi ülkeler geliyor…
Bu sıralamaya göre; 15. Fransa, 16. ABD, 20. Japonya, 24. İsrail ve 41. Yunanistan gibi ülkeler…
2009-2010 verilerine göre 70. sırada olan Türkiye iki yılda 6 sıra yükselmiş…
***
Dünya nüfusunun;
%11,3 ’ü “Tam Demokrasiler”
%37,2 ’si “Kusurlu Demokrasiler”
%14,4 ’ü “Melez Rejimler”
%37,1 ’i de “Otoriter Rejimler” tarafından yönetiliyor.
Demokrasi endeksine göre dünya bölgeleri baktığımızda;
“Kuzey Amerika” ve “Batı Avrupa” ilk sıralarda yer alırken son sırada, Türkiye’nin de içinde bulunduğu “ Orta Doğu ve Kuzey Afrika” bulunuyor.
***
The Economist dergisinin iki yılda bir yaptığı “dünya demokrasi endeksi” araştırmasının üçüncü çalışmasında Türkiye, iki yıl öncesine oranla iki sıra geriye düşerek Tanzanya, Uganda gibi ülkelerle aynı kategoride ve 89.sırada Nikaragua’yla birlikte yer aldı.
Türkiye bu tablo değerlendirmesine göre “Melez Rejimler” içerisinde yer alıyor.
The Economist’e göre ilk sıralarda; Norveç, İsveç, İzlanda, Danimarka, Yeni Zelanda gibi ülkeler bulunurken son sıralarda ise; Suriye, Suudi Arabistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Kuzey Kore gibi ülkeler yer alıyor.
Bu sıralamada; 14. İngiltere, 19. ABD ve 27. Fransa sırada…
***
TAM BAŞKANLIK SİSTEMİ ve DEMOKRASİ ENDEKSİ
Demokrasi Endeksi verilerini bir de “Tam Başkanlık Sistemi” verileri ile birleştirince ilginç bir tablo oluşuyor.
“Tam Başkanlık Sistemi” uygulayan veya ABD tarafından dayatma ile uygulatılan “Cumhuriyet” veya “ Federal Devlet”leri “Demokrasi Endeksi”ne göre sıralar isek;
En üstte ABD ve demokrasi endeksinde 16. Sırada…
Ardından 22. Uruguay, 26. Şili, 44. Brezilya, 58. Meksika, 94. Venezuela, 104. Nijerya gibi ülkeler…
ABD harici listenin neredeyse tamamı neredeyse 3. Dünya ülkesi…
Bu veriler bize gösteriyor ki; “ Tam Başkanlık Sistemi ile Demokrasi verileri arasında doğrusal bir ilişki olmadığı gibi kendince verimli(!) uygulayan tek ülke emperyalizmin başı ABD’dir. ”
Bu veriler ışığında, Türkiye’de olası bir rejim değişikliği ile “ Tam Başkanlık Sistemi”ne geçildiğinde hiç kimse “daha demokratik bir ülke olacağız” diyemez…
Hem şunu da unutmamak gerek; Dünyanın hiçbir ülkesi savaş, iç savaş veya devrim olmadan rejimini değiştirmediği gibi, “Tam Başkanlık Sistemi”nin neredeyse tamamı ABD tarafından ihraç edilmiştir…
"Amerika malı" sevenlere duyurulur!..
Hüseyin KURT
Mart
Mart
Mart
Şubat
Şubat
Şubat
Şubat
Şubat
Şubat
Şubat
Eylül
Nisan
Ekim
Kasım
Kasım